عسل، ماده غذایی شیرین و ارزشمندی است که توسط زنبورعسل، از شهد گل و گیاه تولید میشود. این خوراکی شیرین و مقوی از هزاران سال پیش جایگاه ویژهای هم از نظر خوراکی و هم از نظر درمانی داشتهاست. عسل علاوه بر اینکه جایگزین مناسبتری برای قند و شکر و یا سایر شیرینکنندهها در وعدههای غذایی است خواص دارویی بسیار زیادی هم دارد. این روزها، عسل تقلبی زیادی به بازار عرضه میشود و به جای طبیعی و با قیمت بالا به دست مردم میرسد بنابراین شناسایی عسل طبیعی از تقلبی با توجه به شباهتهای زیاد آن بسیار مهم است.
برای تشخیص عسل طبیعی از تقلبی، باید اول بدانیم که مواد تشکیل دهنده آن چیست. چیزی حدود هشتاد درصد وزن عسل از قندهای طیبیعی مثل فروکتوز، گلوکز و ساکارز تشکیل شدهاست که از مقدار زیادی از آن از طریق مکیدن شهد گلها و گیاهان تأمین میشود. حدوداً شصت درصد از این شهد را ساکارز تشکیل میدهد و زنبور بعد از مکیدن آن، در بدن خود مقدار زیادی از آن را به گلوکز و فروکتوز تبدیل میکند به همین خاطر درصد ساکارز موجود در عسل طبیعی باید کمتر از عسل تقلبی باشد؛ و حدودا بیست درصد از باقیمانده مواد تشکیل دهنده باید آب و دیگر مواد میباشد.تنها راه شناسایی عسل طبیعی از تقلبی برای مصرفکنندگان معمولی و کسانی که سر و کار زیاد با عسل و زنبور عسل ندارند، استفاده از حواس است. چرا که بر خلاف نظر بسیاری از مردم، رنگ عسل و میزان غلظت آن نمیتواند، نشانگر اصل و غیر اصل بودن آن باشد زیرا که رنگ عسل در هر جایی، به نسبت شرایط آب و هوایی و رشد گلهای آن منطقه کاملاً متفاوت است.
باورهای مختلف تشخیص عسل طبیعی با تقلبی
همه ما میدانیم عسلی که طبیعی باشد هم طعم بسیار مطبوعی دارد و هم خواص درمانی و غذایی آن بیشتر است، اما سوالی که برای همه ما پیش میآید این است که چگونه عسل طبیعی را از تقلبی تشخیص دهیم.
1- شکرک زدن :
بعضی از مردم بر این باور هستند که عسل تقلبی شکرک میزند و عسل خالص، بلوری است، این باور کاملا اشتباهی است چرا که امکان اینکه عسل طبیعی نیز شکرک بزند بسیار زیاد است. شکرک زدن عسل به دو دلیل ممکن است که اتفاق بیفتد دلیل اول به خاطر خاصیت شهد بعضی از گلها و گیاهانی است که زنبور از آنها تغذیه کردهاست و دلیل دوم وجود مقادیر زیادی دیاستاز در عسل طبیعی است که بعد از مدتی ممکن است ته نشین شود و عسل مانند روغن نباتی، سفت شود و مواد ته نشین شده باعث شکرک و سفیدک شدن عسل شود. ولی چگونه در این حالت عسل طبیعی از تقلبی را تشخصی دهیم؟ عسل طبیعی وقتی که شکرک میزند مانند نرم میشود در حالی که شکرک عسل تقلبی زبر بوده و به دندان میچسبد.2- رنگ عسل :
نکته دیگری که در این مورد باید بدانید این است که بلوری بودن عسل دلیل بر طبیعی بودن آن نیست چرا که در بعضی موارد برای جلوگیری از شکرک زدن عسل تقلبی، در کارخانجات، با عملیاتی مثل افزودن موادی مثل جوهر لیمو به آن، پدیده شکرک زدن آن را به تاخیر میاندازند ولی رنگ آن را بلوری میکند. برای افزودن این مواد به عسل، آن را حرارت میدهند، علاوه بر اینکه مقدار قابل توجهی از مواد مغذی و درمانی موجود در آن را از بین میبرند، باعث بوجود آمدن مادهای به نام «هیدروکسی متیل فورفورال» در عسل میشوند که برای سلامت بدن بسیار خطرناک میباشد.3-مزه و بوی عسل :
عسل طبیعی، مزه و طعم و حتی شیرینی خاصی دارد که عسل تقلبی ندارد. این طعم خاص عسل طبیعی بسته به نوع گیاهی که زنبور از آن شهد گرفته است، متفاوت است حتی بوی آنها نیز با هم متفاوت است و اگر برای مدتی درپوش ظرف حاوی عسل طبیعی را سفت ببندیم، وقتی که آن را باز کنیم، رایحه خوش و مطبوعی از آن استشمام میکنیم.