ترشی بامیه یکی از خوشطعمترین و اصیلترین انواع ترشیهای ایرانی است که اصالت آن بهخصوص به استان خوزستان باز میگردد. این ترشی با ظاهری خاص، بافتی منحصر به فرد و مزهای دلچسب، نهتنها یک چاشنی عالی در کنار انواع غذاها است، بلکه به دلیل خواص فراوان بامیه، میتواند نقش مهمی در سلامتی نیز ایفا کند. در این مقاله، ما در سوژین (عمدهفروش ترشیجات در اصفهان) به شما طرز تهیه ترشی بامیه به روشهای مختلف، فوت و فن ترشی بامیه برای جلوگیری از لیز شدن، و نکات مهم برای یک ترشی بینقص را آموزش خواهیم داد.
طرز تهیه ترشی بامیه ساده و خوشمزه (دستور اصلی)
این دستورالعمل، رایجترین و محبوبترین روش برای تهیه این چاشنی خوشمزه است. با کمی دقت در اجرای نکات، یک ترشی بامیه حرفهای خواهید داشت.
مواد لازم برای ترشی بامیه (برای ۱ شیشه متوسط)
| مواد لازم | مقدار |
|---|---|
| بامیه ریز و تازه | ۵۰۰ گرم |
| سیر | ۴ تا ۵ حبه |
| فلفل سبز تند (اختیاری) | ۲ تا ۳ عدد |
| سرکه سفید یا قرمز | ۱ لیوان |
| آب جوشیده سرد | ۱/۲ لیوان |
| نمک | ۱ قاشق غذاخوری سرپر |
| شوید خشک شده یا ترخون (یک ساقه) | ۱ قاشق غذاخوری |
| ادویهجات ترشی (تخم گشنیز، تخم شوید، زردچوبه) | به میزان لازم |
مراحل گامبهگام تهیه ترشی بامیه
برای تهیه این ترشی خوشمزه، کافی است مراحل زیر را با دقت دنبال کنید:
مرحله اول: آمادهسازی بامیه (نکته طلایی)
برای تهیه ترشی بامیه عالی، ابتدا باید بامیههایی ریز، سفت و بدون لک را انتخاب کنید.
- شستوشو و خشک کردن: بامیهها را با آب سرد بشویید. سپس آنها را روی یک پارچه نخی تمیز پهن کنید. کلید موفقیت در ترشی، خشک بودن کامل مواد است. اجازه دهید بامیهها حداقل ۵ تا ۶ ساعت در هوای آزاد بمانند و کاملاً خشک شوند. رطوبت باعث کپک زدن یا لیز شدن ترشی میشود.
- پاک کردن بامیه: با دقت زیاد، فقط بخش کوچکی از دم بامیهها را با دست یا ناخن بچینید یا با چاقوی تیز، سطحی کوتاه کنید. مهمترین فوت و فن ترشی بامیه این است که به هیچ وجه به بافت اصلی بامیه آسیب نرسد و آن را سوراخ نکنید یا کلاهک سر آن را جدا نکنید؛ این کار از ترشح لعاب و لیز شدن ترشی جلوگیری میکند.
بیشتر بدانید:طرز تهیه ساورکرات: ترشی تخمیری کلم بدون سرکه
مرحله دوم: استریل کردن شیشه و چیدن مواد
- استریل کردن شیشه: شیشههای مخصوص ترشی را کاملاً شسته و چند دقیقه در آب بجوشانید یا در فر گرم قرار دهید، سپس اجازه دهید کاملاً خشک شوند. این کار مانع کپک زدن ترشی شما میشود.
- چیدن مواد: کف شیشه کمی سیر پوست کنده و ادویهجات (مانند تخم گشنیز و شوید) بریزید.
- بامیهها را به صورت عمودی و منظم در شیشه بچینید تا جای کمتری بگیرند. لابهلای بامیهها، حبههای سیر، فلفل تند و شوید یا ترخون خشک شده قرار دهید.
مرحله سوم: آمادهسازی مایع ترشی و ریختن آن
- جوشاندن مایع ترشی: در یک قابلمه کوچک، سرکه، آب جوشیده سرد، نمک و کمی زردچوبه را بریزید. محلول را روی حرارت قرار دهید و اجازه دهید به مدت چند دقیقه بجوشد تا نمک کاملاً حل شود.
- خنک کردن: قابلمه را از روی حرارت برداشته و بگذارید مایع کاملاً خنک شود و به دمای محیط برسد. ریختن مایع داغ روی بامیه، باعث لیز شدن آنها میشود.
- ترشی انداختن: محلول سرکه کاملاً خنک شده را روی بامیههای داخل شیشه بریزید، به طوری که تمام سطح بامیهها را بپوشاند.
- بستن درب: روی دهانه شیشه یک پلاستیک تمیز قرار دهید و سپس درب آن را کاملاً محکم ببندید تا هیچ هوایی وارد شیشه نشود.
مرحله چهارم: نگهداری و جا افتادن
شیشه ترشی را به مدت ۱۵ روز تا ۳ هفته در یک جای خنک، تاریک و خشک (مانند داخل کابینت یا یخچال) نگهداری کنید تا ترشی جا بیفتد و آماده مصرف شود. پس از باز کردن درب، ترشی را در یخچال نگهداری کنید.
بیشتر بدانید:طرز تهیه ترشی مشهدی(ترشی مخلوط با گوجه)
طرز تهیه ترشی بامیه با آب گوجه فرنگی (روش تبریزی/جنوبی)
یکی از روشهای خوشمزه تهیه این ترشی، اضافه کردن گوجه فرنگی است که به آن رنگ و مزه متفاوتی میدهد. این روش اغلب در شهرهای جنوبی و همچنین با تفاوتهایی در تبریز رایج است.
مواد لازم اضافی (علاوه بر مواد لازم اصلی)
- گوجه فرنگی متوسط و رسیده: ۴ تا ۵ عدد
- سبزی معطر (ترخون و مرزه): ۲ قاشق غذاخوری خرد شده یا خشک
دستور تهیه ترشی بامیه با گوجه
- آمادهسازی گوجه: گوجهها را بشویید و پوست بگیرید. آنها را با میکسر یا گوشتکوب برقی کاملاً پوره کنید تا یکدست شوند.
- جوشاندن: در یک قابلمه، بامیههای تمیز شده (طبق مراحل قبل) را با کمی سرکه و نمک برای چند دقیقه کوتاه بجوشانید (فقط در حدی که رنگشان تغییر کند). سپس بلافاصله در آبکش بریزید.
- ترکیب مواد: بامیههای نیمپز شده، سیر، فلفل و سبزیجات خرد شده را به پوره گوجه فرنگی اضافه کنید.
- ریختن در شیشه: مواد را به آرامی هم بزنید و داخل شیشه تمیز بریزید. روی مواد را با کمی سرکه خالص یا محلول آب و سرکه بپوشانید.
- جا افتادن: درب شیشه را محکم بسته و آن را به مدت حدود ۳ تا ۴ هفته در جای خنک و تاریک بگذارید تا کاملاً برسد.
طرز تهیه ترشی بامیه شور و فوری
اگر به دنبال ترشی بامیه شور هستید و میخواهید آن را به روشی سریعتر آماده کنید، این دستور مناسب شماست:
- آمادهسازی: بامیهها را پاک کرده و کاملاً خشک کنید (مانند روش اصلی).
- محلول شور: در یک قابلمه، به ازای هر ۱ لیتر آب، ۶۰ گرم نمک و ۱/۲ لیوان سرکه سفید بریزید. محلول را بجوشانید و اجازه دهید کاملاً سرد شود.
- ترشی انداختن: بامیهها، سبزیجات معطر (مانند ترخون و مرزه) و سیر را به صورت لایهلایه در شیشه بریزید.
- ریختن مایع: محلول شور و سرکه را پس از سرد شدن کامل، روی مواد بریزید.
- آمادهسازی فوری: در این روش، بامیه زودتر آماده میشود. شیشه را در یخچال یا جای خنک بگذارید. این ترشی معمولاً پس از یک هفته قابل مصرف است و طعم ملایمتری دارد.

فوت و فن ترشی بامیه (نکات کلیدی برای جلوگیری از لیز شدن و کپک زدن)
تهیه ترشی بامیه در عین سادگی، نیاز به رعایت نکاتی دارد که کیفیت آن را تضمین میکند. این نکات در واقع همان رازهای حرفهای شدن طرز تهیه ترشی بامیه هستند:
- ضربه ممنوع: برای جلوگیری از لیز شدن، مهمترین نکته این است که هنگام پاک کردن، شستن و چیدن بامیه، به هیچ وجه بدنه بامیه خراش بر ندارد یا کلاهک آن کاملاً کنده نشود تا لعاب آن خارج نشود.
- بامیه ریز انتخاب کنید: همیشه از بامیههای ریز، سفت و جوان استفاده کنید. بامیههای بزرگ معمولاً بافت رشتهای یا نرمتری دارند و بیشتر مستعد لیز شدن هستند.
- استریل و خشک بودن: تمام مواد (بامیه، سبزیجات، سیر) و ظروف (شیشه) باید کاملاً خشک و بدون رطوبت باشند تا از کپک زدن ترشی جلوگیری شود.
- جوشاندن سرکه: مایع سرکه حتماً باید بجوشد تا مواد حل شوند، اما حتماً باید کاملاً خنک شود و بعد روی بامیهها ریخته شود. ریختن مایع داغ باعث نرم شدن و لیز شدن بامیه میشود.
- مقدار سرکه: برای داشتن طعم متعادل و جلوگیری از لیز شدن، برخی ترشیپزان توصیه میکنند نصف میزان سرکه، آب جوشیده سرد نیز اضافه شود.

خواص ترشی بامیه
بامیه فراتر از یک سبزی خوشمزه، فواید سلامتی فراوانی دارد که با خوردن ترشی آن نیز میتوانید از آنها بهرهمند شوید:
- سرشار از فیبر: بامیه به دلیل فیبر بالا، به سلامت دستگاه گوارش کمک کرده و در درمان یبوست مؤثر است.
- کنترل قند خون: فیبر موجود در بامیه میتواند به تنظیم جذب قند کمک کرده و برای افراد دیابتی مفید باشد.
- تقویت سیستم ایمنی: بامیه سرشار از ویتامینهای A، C و آنتیاکسیدانها است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکنند.
- سلامت قلب: به دلیل کاهش کلسترول، مصرف بامیه برای سلامت قلب و عروق بسیار مفید است.
سرکه مخصوص ترشی بامیه
برای تهیه ترشی بامیه، انتخاب سرکه کاملاً سلیقهای است. میتوانید از سرکه سفید برای حفظ رنگ سبز بامیه و طعم ترش ملایمتر استفاده کنید یا از سرکه قرمز برای طعم قویتر و رنگ تیرهتر بهره ببرید.
بهترین و مرغوبترین نوع سرکه برای تهیه ترشی، سرکههای طبیعی هستند. استفاده از سرکه طبیعی انگور یا سرکه سیب، هم طعم بهتری به ترشی میدهد و هم خواص آن را افزایش میدهد.
شما چه چاشنیهای دیگری (مثل رب انار، تمبر هندی یا تمر هندی) را به ترشی بامیه خود اضافه میکنید؟ تجربه خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید!

